Natuurherstel Drentsche Aa werpt vruchten af

In een reeks van vier reportages besteden we aandacht aan vijftig jaar natuurherstel in Drenthe. In de vierde en laatste reportage laat ecoloog Hans Dekker de veranderingen in het Drentsche Aa-gebied zien.

"We zijn in een brongebied van een van de zijstroompjes van de Drentse Aa", wijst Dekker. Het gebied heet Tichelhuis.

Net naast Tichelhuis tussen het Balloërveld en het beekdal staat een monument. "Dit monument is voor Harry de Vroome, het ijkpunt voor natuurherstel zoals dat de afgelopen vijftig jaar is uitgevoerd in Drenthe. Hij is een van de vier mannen die aan de basis stonden van het natuurherstel in de Drentsche Aa." Ze wilden het beekdal behouden en hebben er werk van gemaakt.

Veel beekdalen waren veranderd in hoogproductieve landbouwgebieden, de beken werden getrokken en de kronkels verdwenen. "De contouren van het landschap bleven wel maar de finesse, het mooie kleinschalige, het bloemrijke en de soortenrijkdom verdween als sneeuw voor de zon."

In de jaren vijftig werden de eerste plannen geschreven om het beekdal te behouden. Het provinciaal bestuur van Drenthe zei toen al: 'daar kunnen we niet omheen.' "Daar is de basis gelegd voor het herstel tot het prachtige natuurgebied zoals we dat nu kennen", blikt Dekker terug.

"Ik loop het Balloërveld af en kom in het brongebied van Tichelhuis, een van de haarvaten van de Drentsche Aa waar water zich verzameld en kwel uit de bodem komt. Over keileem in de bodem, stroomt het water naar het noorden. Er is niet één brongebied maar allerlei loopjes waar water uit de omgeving zich verzamelt. Al die beekjes vormen samen de Drentsche Aa."

De ontwikkelingen in het best bewaarde beek- en esdorpenlandschap van Europa gaan nog steeds door. "Dit was een landbouwgebied. Er is een stuk van de bodem afgeschraapt en de waterhuishouding is hersteld zodat al dat water rustig kan afstromen naar het Smalbroekerloopje. De bodem is nu geschikt geworden voor allerlei plantensoorten die hier thuishoren."

"Hier zie je moeraswolfsklauw. Het is nat door de regen en daardoor drijft het een beetje. Overal zie je stengeltjes die kruipen over de bodem, prachtige patronen in het water. Dit is een bijzondere plant die tot twintig jaar geleden behoorlijk zeldzaam was. Maar overal waar we dit soort maatregelen hebben genomen, zie je dat de sporen van deze plant daar terecht komen en uitlopen en dit soort tapijtjes vormen over de bodem. Daar zijn mensen elders in het land jaloers op," aldus Dekker.

Waterhuishouding

Bijzondere planten

Kroon en parels